Motörhead in de Stadsgehoorzaal, 19 oktober 1982 – Leiden – door Mark Siera

Schedellichtende herrie en rellen in de Breestraat

Motörhead in de Stadsgehoorzaal

Op 19 oktober 1982 stond Motörhead in de chique Stadsgehoorzaal in Leiden. Frontman Lemmy was – met zijn imponerende snor en brede bakkebaarden, altijd in zwart spijkerstof gestoken, cowboylaarzen, riem met kogels, stevig doorrokend, dito drinkend – de verpersoonlijking van de rock ‘n’ roll. Maar Lemmy was vooral de bassist en frontman van Motörhead. In Leiden kon je voor twintig gulden naar binnen. Maar het Leiden van 1982 was nog niet klaar voor de band en haar fans. Tijd voor een reconstructie met fans Jelle de Graaf en Reinier Koster en politieagent Rene Welsink.

Bende in binnenstad

‘Bende in binnenstad’, kopte het Leidsch Dagblad op 20 oktober 1982, de dag na het concert. Een supermarkt aan de Stationsweg en de Lido bioscoop hadden de eerste klachten al voor het middaguur bij de politie neergelegd; er werden mensen lastiggevallen en er werd tegen de gevel geürineerd.

‘Bende in binnenstad’, kopte het Leidsch Dagblad op 20 oktober 1982

Betonmuziek

Motörhead werd in 1975 door Lemmy opgericht. Zijn doel met Motörhead was al vanaf het begin duidelijk, hij wilde basic muziek maken; als het maar luid, snel en arrogant was. Deze basale vorm van rock, gespeeld door een trio, bleek pionierend voor wat in de jaren 80 betonmuziek heette, maar later de heavy-metal werd genoemd.

Volgens het Leidsch Dagblad van 1982 speelde Motörhead in de Stadsgehoorzaal ‘schedellichtende herrie’. Dat beamen de Leidse Jelle de Graaf en Reinier Koster, fans van het eerste uur, toen zestien jaar oud: ,,Motörhead had maar één standje, dat was standje elf. Na drie nummers was mijn gehoor al voor de helft afgenomen’’, zegt Jelle.

Motörhead had maar één standje, dat was standje elf.

Reinier trekt een spijkerjack uit zijn rugtas. ,,Kijk’’, zegt hij, ,,Zo liep je erbij. Je naaide geen emblemen op je leren jas, dat was zonde, maar je kocht een goedkoop spijkerjack, knipte de mouwen eraf en naaide deze badges erop en trok die over je leren jas aan.’’ Hij wijst op de badges van Black Sabbath, Slayer, Iron Maiden en Motörhead.

Op de hoogte blijven?


,,Er hing al de hele dag een broeierige sfeer in de stad. Jongeren, de headbangers, dronken in groepjes bier op straat en bekogelden langsrijdende auto’s. Het gonsde al de hele dag dat de Hells Angels zouden komen, het was heel spannend. Op drie oktober was het ook chaos geworden en nu voelde het alsof drie oktober dunnetjes werd overgedaan’’, zegt Jelle.

Agent

Dat beaamt Rene Welsink, dienstdoend agent die dag. ,,Afgezien van drie oktober, waar wel vaker relletjes waren, was dit een unieke situatie in Leiden. Ik had dagdienst en surveilleerde in Leiden. Rond het middaguur zag ik vanuit de auto grote groepen jeugd in de Breestraat die de doorgang blokkeerden. En zij waren op een andere manier gekleed. Wij waren als agenten niet op de hoogte van het concert, maar we gaven dit wel door aan de meldkamer. Er werd geen rekening gehouden met relschoppers en toen zagen we een vrouw met een kind op de fiets die werd bekogeld met bierflesjes. Het was een heel dreigende sfeer. Omdat we zagen dat we met z’n tweeën niets konden betekenen, zijn we snel doorgereden naar het bureau om op te kunnen schalen.’’

Subculturen

,,Je had in Leiden verschillende groepen, subculturen’’, zegt Jelle. ,,Je had de punkers, de kakkers, de disco’s en de hardrockers. Wij kwamen uit een simpel arbeidersgezin en associeerden ons het meest met de betonmuziek, muziek van de arbeiders, van Lemmy. Geen sterallures, gewoon harde rock ‘n’ roll. Die subculturen hadden onderling altijd ruzie.’’
,,Ja’’, vult Reinier aan: ,,Ik voelde me altijd gediscrimineerd door de disco’s. De hardrockers konden het onderling prima met elkaar vinden. Vandaar dat deze rellen uniek waren en dat kwam doordat veel hardrockers van buiten Leiden kwamen.’’

Als er bierflesjes naar auto’s en voorbijgangers worden gegooid, heeft vragen of mensen zich willen gedragen, geen zin meer.

Rene Welsink denkt dat er in die verklaring wel wat zit. ,,Die groepen jongeren kwamen vanaf het station en haalden onderweg naar de Stadsgehoorzaal kattenkwaad uit. Dus dat ze buiten Leiden kwamen, dat geloof ik zeker. In een andere stad haal je rotzooi uit en thuis ben je poeslief. Toen we die bierflesjes door de lucht zagen gaan, hadden we het gevoel dat het uit de hand ging lopen en hebben we opgeschaald. We zijn vanaf het bureau teruggegaan naar de Breestraat en daar zijn toen charges uitgevoerd.’’

Motörhead, live in Stadsgehoorzaal – Leiden

Bierflesjes

Op de vraag of praten hielp is Welsink duidelijk. ,,Als er bierflesjes naar auto’s en voorbijgangers worden gegooid, heeft vragen of mensen zich willen gedragen, geen zin meer. Tijdens zo’n charge probeer je de personen die de oorzaak zijn eruit te plukken om de andere mensen te beschermen.’’

,,Wij waren onderweg naar de Stadsgehoorzaal en in de Vrouwensteeg hoorden we geroezemoes op de Breestraat’’, zegt Reinier. ,,Grote groepen jongeren met bierflesjes en toen de agenten en de jongeren die de Vrouwensteeg in vluchtten. Je zag de agenten met knuppels slaan.’’

Er kwamen geen Hells Angels naar Leiden, wel werden er tijdens de deurcontrole meerdere messen gevonden.

Welsink: ,,Ik heb niets van het concert meegekregen. Ik weet ook niet precies wat voor muziek het is. Ik ben wel tijdens een dienst naar een concert van Kiss geweest in de Groenoordhallen en dat vond ik een schitterend concert.’’
Jelle en Reinier hebben Motörhead wel gezien en vooral gehoord. ,,Er hing een raar soort spanning in de zaal’’, zegt Reinier. ,,De zaal puilde uit en met die rellen vooraf, de wapencontrole en die chique zaal met dat glimmende hout gevuld met leren jassen en sigarettenrook, het was grimmig. Ook ik hield mijn leren jas aan, om nog wat te lijken.’’

Het kan altijd luider

,,Het concert viel een beetje tegen, eerlijk gezegd’’, zegt Jelle. ,,Ze hadden net hun album Iron Fist uit, wat ik echt minder vond en daar speelden ze veel van. Ze speelden Ace of Spades niet en ook Bomber ontbrak, mijn favoriete nummer. Wel openden ze zoals ze altijd openden: ,We are Motörhead, we play rock ‘n’ roll’ en daarna was het motto: ‘Het kan altijd luider.’’’

Het concert viel een beetje tegen, eerlijk gezegd.

Reinier stond helemaal vooraan, maakte de foto’s op deze pagina, maar beaamt Jelle’s verhaal: ,,Het was een rommelige set, maar voor Leiden legendarisch. Snoeihard, Lemmy had de distortion op zijn basversterker vol aan staan. Het mooie contrast was dat er naast de Stadsgehoorzaal een winkel in gehoorapparaten zat, daar heb ik vooraf wel wat oordoppen gekocht.’’

Ondanks het wat tegenvallende concert zijn Jelle en Reinier nog steeds vrienden en is heavy muziek hun favoriete muziek. ,,Ik ga er niet meer zo bijlopen als toen, maar ik draai elke dag nog een plaat van Slayer’’, zegt Reinier. ,,Maar tegenwoordig zet ik daarna wel een plaatje van Fleetwood Mac op.’’

SETLIST

– Iron Fist
– Heart of Stone
– Go to Hell
– Jailbait
– America
– Iron Horse/Born to Lose
– The Train Kept A-Rollin’ (Tiny Bradshaw)
– I’m Your Hoochie Coochie Man (Willie Dixon)
– (Don’t Need) Religion
– Bite the Bullet
– The Chase Is Better Than the Catch
– (We Are) The Road Crew
– Capricorn
– Overkill
– Motorhead (Hawkwind)

Over ons

History Repeating wordt gemaakt door jeugdvrienden Jurre en Mark. Ze delen een passie voor muziek, mooie verhalen én de fiets.

Jurre Zwinkels (1986) playbackte op zijn tiende Territorial Pissings van Nirvana en werkt als communicatieprofessional en freelancejournalist.

Mark Siera (1985) is mede-eigenaar van platenzaak Velvet in Leiden, organiseert het Peel Slowly And See Festival en schrijft met enige regelmaat over muziek in het Leidsch Dagblad.