Rumours; een blueslegende op de Willem van den Bergh
Oprichter Fleetwood Mac speelde voor 150 man
B.B. King kreeg de rillingen van zijn onnavolgbare gitaarspel. Hij schreef hits als Albatross en The Green Manalishi. Ook Black Magic Woman kwam van zijn hand, wat Santana vervolgens tot een wereldhit maakte. Speelde Peter Green, oprichter van Fleetwood Mac, begin jaren tachtig echt voor zo’n 150 liefhebbers in een kerk van de Noordwijkse instelling Willem van den Bergh?
Achter het duin tussen Katwijk en Noordwijk, vlak naast de ESTEC, ligt een woonzorgpark voor mensen met een verstandelijke beperking. Gesticht in 1923 en gevoed door heilzame zeelucht wonen er vandaag de dag zo’n 1000 cliënten. De Willem van den Bergh is sinds het bestaan een belangrijke werkgever in de regio. Peter Klaui (1956), sinds 1976 in dienst en inmiddels met prepensioen, is nog steeds nauw betrokken, ,,Ik heb altijd gewerkt met de cliënten op de groep, dat vond ik het allerleukste om te doen. Het goede veldwerk, zeg maar.” Samen met de Voorhoutse muziekliefhebber Aad Turnhout (1955) drinkt hij koffie in het nieuwgebouwde ontvangstpaviljoen en restaurant Plein 6 van de Willem van den Bergh. Ze halen herinneringen op aan een gebeurtenis die alleen in de overlevering blijkt te bestaan.
De Eendracht Verbindt Allen
Turnhout deelt met enthousiasme zijn levendige herinneringen aan de uiteenlopende muzikanten die op de Noordwijkse instelling speelden: ,,Mijn vrouw werkte jarenlang in de kapsalon op het terrein. Daarom kon ik als mee naar de optredens die er werden georganiseerd. Zowel tijdens Berghpop als in de oude kerk heb ik echt goede muzikanten zien spelen. Wishbone Ash, Brainbox, Margriet Eshuijsband, Massada en zelfs Herman Brood. En dus Peter Green, die zal ik niet snel meer vergeten.” Over de exacte datum tast Turnhout in het duister: ,,Ik denk dat het ergens in drie- of vierentachtig moet zijn geweest.”
Klaui was vanaf zijn eerste jaren nauw betrokken bij de DEVA, een afkorting voor De Eendracht Verbindt Allen. ,,Dat was de personeelsvereniging van ‘de Willem’. Die ontving een bijdrage van de moederorganisatie van de instelling, aangevuld door de jaarlijkse medewerkersbijdrage. Dit potje werd gebruikt voor allerlei activiteiten waaronder de organisatie van muzikale optredens.” Ook was hij verantwoordelijk voor het boeken van de bandjes. ,,In Muziekkrant Oor speurde ik altijd naar telefoonnummers van boekingskantoren. Ik vroeg ze vervolgens wat ze in hun stal hadden en welke muzikanten in Nederland waren.” Klaui, zelf een groot liefhebber van blues, krabt zich dan ook een tweede keer achter zijn oren wanneer hij op de naam van Peter Green stuit. ,,Dat moest wel even geregeld worden. Alleen onze penningmeester had nog wel wat bezwaren want Green en zijn band waren boven ons budget. Op een bierviltje rekenden we na wat de ticketverkoop en baromzet ons zou kunnen opleveren en uiteindelijk hebben we de knoop toch
doorgehakt.”
‘t Kruispunt
Als de koffie op is laat Klaui de plek zien waar de oude kerk gestaan heeft en wijst naar een grasveld van vijfenzeventig bij twintig meter. ,,Hier stond-ie. De akoestiek was er prima, zoals in veel kerkgebouwen. En bij de personeelsavonden haalden we de hele zaal leeg en bouwden we er een bar op. Zonde dat de kerk eind jaren tachtig is gesloopt, maar zo gaat dat.” Twintig meter verderop is ’t Kruispunt gebouwd. Een modern kerkgebouw die tot op de dag van vandaag een belangrijke functie vervult voor kerkdiensten en goed bezochte muziekoptredens van de cliënten.”
Ook met de belangstelling voor het optreden van Green zat het volgens Klaui wel goed. ,,Als DEVA-lid mocht je één introducé meenemen en die betaalde dan ook iets meer. Het zorgde vaak voor een levendige handel in kaartjes. En de tamtam gaat snel, hè. Veel van onze medewerkers kwamen natuurlijk ook in de Noordwijkse horeca.” Klaui weet dat het weinig moeite kostte om uit te verkopen, maar dat kwam ook door de beperkte capaciteit. ,,Op last van de brandweer mochten er niet meer dan 150 mensen tegelijk de kerk in.”
Wanprestatie
Voorafgaand aan het optreden zag Klaui hoe de band van Green voor hun busje vol met apparatuur stonden te wachten. ,,Er was een klein trapje naar de ingang van de kerk dat overwonnen moest worden. Ze keken eerst naar hun spullen en dan naar mij. Zo van, breng dat eens even boven. Nou, dat ik heb ik mooi niet gedaan.” Klaui had als vrijwilliger die avond ook nog eens bardienst. Daarom kan hij van het optreden zelf niet meer zoveel herinneren. ,,Natuurlijk waren de verwachtingen hooggespannen, maar het liep wel wat anders dan gehoopt. Op een gegeven moment begon het publiek te morren.” Turnhout was onderdeel van dat publiek en weet nog goed dat het concert later begon dan aanvankelijk de bedoeling was. ,,Green was spoorloos. Hij was een rondje gaan lopen op het terrein ofzo. Misschien had hij wel iets gebruikt, hetzij een joint of iets sterkers, maar ik kan me nog herinneren dat de organisatie hem is gaan zoeken.” De oud-voorzitter Bert Bergmans van de DEVA vertelde Klaui hoe hij Green aantrof: ,,Volgens Bert zat Green als een zoutzak in een stoel achter de coulissen. Hij was behoorlijk van het padje af.” Turnhout weet nog hoe Green na een poosje het podium van de oude kerk op strompelde: ,,Toen hij begon met spelen stonden ze vanachter het mengpaneel te gebaren dat zijn gitaar nog niet was ingeplugd. Hij heeft vervolgens een paar nummertjes gespeeld, maar het was zijn band die hem figuurlijk overeind hield.” Green speelt Oh Well Part 1 & 2, maar al snel houdt hij van het voor gezien. Klaui was, en is nog steeds behoorlijk pissig: ,,Ik had zo mijn best gedaan om dé Peter Green naar Noordwijk te halen en dan komen ze hun afspraken gewoon niet na. De voorzitter heeft na afloop van het concert nog contact gehad met het boekingskantoor. Zij hebben de wanprestatie van Green vergoed door een andere band gratis te laten spelen. Welke band dat is geweest? Ik heb echt geen idee meer en dat maakt eigenlijk ook niet uit. Het leed was al geschied.”
Op de hoogte blijven?
Illustratie: Eric Coolen
Het mysterie
Over het optreden van Peter Green op de Willem van den Bergh is nergens iets terug te vinden behalve in de verhalen zoals die van Klaui en Turnhout. Geen journalist, geen advertentie in het archief van het personeelsblad, niets. ,,We nodigden bijna nooit journalisten uit omdat de DEVA-avonden eigenlijk een soort bedrijfsevenement waren.” Klaui vindt het raadsel rondom de aanwezigheid van de grote Peter Green het verhaal extra bijzonder maakt. ,,Iedereen kent het gezegde sex, drugs and Rock ‘n’ Roll. Dat is natuurlijk niet voor niets. En dat het dan een beetje een mysterie blijft dat Peter Green hier gespeeld heeft, dat is helemaal niet zo erg.” Turnhout is het daar roerend mee eens, ,,De concerten waarbij het gesmeerd loopt zijn leuk, maar dit soort gebeurtenissen blijven je nou eenmaal het meeste bij.”
Muziek op de Willem van den Bergh
Uit de muziekavonden van DEVA is uiteindelijk Berghpop ontstaan. Vanaf 1994 een jaarlijks terugkerend eendaags muziekfestival voor cliënten en gasten van buitenaf op een van de mooie weides van het woonzorgpark in Noordwijk. Artiesten die er speelden waren onder andere Armand, Fairport Convention en Tröckener Kecks.
Peter Green’s Fleetwood Mac
Peter Green stond in 1967 samen met drummer Mick Fleetwood en bassist John McVie aan de wieg van Fleetwood Mac. De band werd in haar eerste jaren vaak aangekondigd als Peter Green’s Fleetwood Mac. Waar Fleetwood Mac vanaf eind jaren zeventig vanaf het album Rumours vooral bekend werd van talloze popklassiekers, waren hun eerste muzikale stappen rauwe blues. Plotseling keert Green in 1970 de band de rug toe. Volgens drummer Mick Fleetwood kan hij het succes van zijn eigen nummers Albatross en Oh Well niet aan en stort mentaal in. Te veel drugs, schizofrenie met een opname in een inrichting tot gevolg. Dat resulteerde in een solocarrière met wisselend succes. Mede ook door de instabiele
psychische staat van Green. De gitaarvirtuoos maakte tot zijn overlijden in 2020 muziek. Fleetwood Mac belandde na het vertrek van Green in 1970 in een crisis. Met de komst van Lindsey Buckingham en Stevie Nicks krijgt de band een belangrijke nieuwe impuls met Rumours, het op een na bestverkochte album aller tijden als belangrijkste resultaat.
Over ons
History Repeating wordt gemaakt door jeugdvrienden Jurre en Mark. Ze delen een passie voor muziek, mooie verhalen én de fiets.
Jurre Zwinkels (1986) playbackte op zijn tiende Territorial Pissings van Nirvana en werkt als communicatieprofessional en freelancejournalist.
Mark Siera (1985) is mede-eigenaar van platenzaak Velvet in Leiden, organiseert het Peel Slowly And See Festival en schrijft met enige regelmaat over muziek in het Leidsch Dagblad.
